تکنولوژی BIM (مدلسازی اطلاعات ساخت) شامل فرآیند،نرم افزار ها، و اطلاعاتی میشود که باعث ایجاد ارزش افزوده در پروژه میشود،باید از اول از همه گفت BIM (مدلسازی اطلاعات ساخت) بدون استاندارد ها نمی توانست به بهره وری امروز اش برسد.-مفاهیم BIM
هرچند هر کلمه و مخففی که شما امروزه در حال فکر کردن آن هستید باعث افزایش بهره وری ما نشود اما تعدادی از آن ها نقش مهمی در تکامل BIM داشته اند.
قبل از شروع این مقاله باید گفت که انواع کلماتی همچون IFC , LOD,BCF و ……… در مدلسازی اطلاعات ساخت وجود دارد که اگر شما بخواهید میتوانید برای دریافت اطلاعات بابت هر کدام به سایت زیر که جدیدا نیز پشتیبانی زبان فارسی را به زبان های خود اضافه کرده است جستجو کنید.
https://bimdictionary.com/—مفاهیم BIM
اما ما در این مقاله سعی داریم ۲۲ مورد از مهم ترین مفاهیم را با هم بررسی نماییم و آن هارا درک کنیم.
۱- ۲ بعدی (CAD)
راهی برای طراحی و مستند سازی در تمامی مراحل بصورت کاملا ۲ بعدی، و میتوان گفت Coordination در این کار ها بسیار سطح پایینی دارد، و بعضی افراد آن را در مدل تکامل BIM به عنوان BIM سطح ۰ میشناسند.
۲- ۳ بعدی (BIM)
مدل کردن عناصر ۳ بعدی بصورتی که آن ها دارای اطلاعات مختلف باشند و یا میتوان به این گونه گفت که مدل ۳ بعدی BIM فقط مدلی با سه بعد که برای نمایش به کار برود نیست بلکه تمامی اطلاعات مورد نیاز برای بحث مستند سازی پروژه را به همراه خود دارد.-مفاهیم BIM
مدل در این روش به عنوان یک منبع اطلاعاتی برای ساخت اسناد مختلف برای ساخت ترسیمات و مستند سازی و همچنین مقادیر متریال ها و …. مورد استفاده قرار میگیرد.
۳- ۴ بعدی (BIM)
یک مدل ۳ بعدی BIM که اطلاعات زمانی را نیز شامل میشود، و در آن سلسله مراتب نصب آبجکت ها در واقعیت،زمان مورد نیاز ساخت،زمان پیش ساختگی،زمان اسمبل کردن و در نهایت اجرا و تحویل کامل هر المان در آن لحاظ شده باشد و تمامی این کارها به وسیله مدل سالم و اطلاعات موجود امکان پذیر میباشد و میتوان شبیه سازی ۴ بعدی را از پرئوژه گرفت.
۴- ۵ بعدی (BIM)
مدل سه بعدی BIM به همراه اطلاعات زمانی و همچنین اطلاعات هزینه ای را یک مدل ۵ بعدی مینامیم، که با استفاده از این اطلاعات میتوان آنالیز های مختلفی را انجام داد.
۵- ۶ بعدی (BIM)
یک مدل سه بعدی BIM به همراه اطلاعاتی که پایه ای برای آنالیز های “تاثیر پروژه بر محیط زیست و افراد” را مدل ۶ بعدی میگوییم. همچین اطلاعاتی ممکن است برای آنالیز انرژی آن پروژه و یا برای محاسبه “اثر کربنی پروژه” مورد استفاده قرار گیرد.-مفاهیم BIM
۶- ۷ بعدی (BIM)
یک مدل ۳ بعدی توسعه پیدا کرده به همراه اطلاعات مورد نیاز برای مدیریت و بهره برداری پروژه را مدل ۷ بعدی می نامیم، و این مدل معمولا به عنوان پایه برای سیستم های متخصصین FM (Facility Management ) مورد استفاده قرار میگیرد.
۷- IFC -Industry Foundation Class
میتوانید برای درک کامل مفهوم IFC این مقاله را مطالعه کنید.
۸-BCF-BIM Collaboration Format
یک فرمتی که توسط تیم TEKLA و تیم Solibri برای تبادل اطلاعات و نظرات افراد بین نرم افزار های مختلف ایجاد شده است، که بعد از مدتی به عنوان یک استاندارد توسط سازمان building SMART به عنوان یک استاندارد شناخته شد. این فرمت بر پایه xml و RESTful API میباشد.
هدف اصلی طراحی این فرمت برای مشخص کردن دید هایی از مدل به همراه اطلاعات مرتبط چه در تداخلات و اشتباهات مرتبط با المان ها بوده است، این فرمت به شما اجازه میدهد تا نظرات افراد یا همان issue هارا بین نرم افزار ها تبادل کنید،هر issue در فرمت BCF وابسته به یک المان در مدل میباشد.-مفاهیم BIM
۹- MVD – Model View Definition
یک زیر گروهی از IFC میباشد که اجازه میدهد شما بر اساس یک سری معیار و جریان اطلاعاتی مشخص قسمتی از اطلاعات مدل را استخراج نمایید.
برای پشتیبانی ارتباط مناسب بین نرم افزار های BIM، صنعت ساخت IFC را ایجاد نمود که میتواند در LOD های مختلف در هر مرحله از ساخت خروجی گرفته شود، اما MVD برای این آمده است که اطلاعات مورد نیاز را از فایل IFC با توجه به معیار های خودمان خروجی بگیریم و نه این که کل اطلاعات همیشه در خروجی امان باشد.
۱۰: CDE – Common Data Environment
CDE انبار مرکزی برای اطلاعات میباشد که پایه ای برای پیاده سازی سطح ۲ BIM میباشد که حتما باید در آن ساختار اشتراک گذاری اطلاعات کاملا پیکربندی شده باشد،CDE اطلاعات تایید شده پروژه را جمع آوری میکند،مدیریت می کند و سپس نقش توزیع کننده را برای تیم های مختلف پروژه با سطح دسترسی های مختلف ایفا مینماید.-مفاهیم BIM
یک پلتفرم CDE معمولا توسط یک سرور ابری میزبانی میشود که برای هر فرد قابل دسترس است اما با سطح دسترسی های مختلف،CDE در چرخه اطلاعات با استفاده از موارد اتوماسیون موجود در آن کمک می گیرد تا فعالیت هایی همچون پذیرش یا رد کردن کامنت و یا اشتراک فایل را سرعت ببخشد.
۱۱: EIR – Employer’s Information Requirements
سندی که نیازمندی های کارفرما را در زمان درخواست خدمات توضیح میدهد،این نیازمندی ها میتواند مواردی همچون مرتبط با LOD مورد نیاز کار،موارد مرتبط با تمرین دادن کارکنان،سیستم های مدیریتی، و فرمت تبادل اطلاعاتی را در بر بگیرد .
۱۲: BEP – BIM Execution Plan-نقشه اجرایی مدلسازی اطلاعات ساخت
یک سند حیاتی برای فرایند BIM میباشد که که معمولا توسط تامین کنندگان آماده میشود تا بتواند جوابگوی EIR باشد.
در این سند که شامل نقش ها و مسئولیت ها،حق و حقوق ها،استاندارد ها،روش ها و فرایند ها،مراحل مهم پروژه،جداول و زمان بندی،استراتژی جریان های اطلاعاتی برای تبدیل و دریافت اسناد، اجزای پوشش دهنده، و بسیاری از مشخصه های دیگر فرایند BIM را در بر میگیرد و حتی ممکن است در آن چگونگی پیاده سازی زیر ساخت های IT برای BIM مورد بررسی قرار بگیرد.
۱۳: BIM Protocol
این سند بطور مستقیم بر روی ارتباطات قراردادی بین سفارش دهنده و تامین کننده میباشد، پروتکل بیم شامل شرایط قانونی و حقوق اضافه در مورد ارتباط بین کارفرما و پیمانکار است.
این سند نقش افراد و اعضا را در این فرایند مشخص میکند در مورد LOD نیز صحبت میکند و همچنین اولویت بندی نیاز های کارفرما، و …. در این سند وجود دارد.
در مورد این موضوع در آینده بزودی مطلبی انتشار خواهد یافت.
۱۴: IDM – Information Delivery Manual
سندی میباشد که هدف آن تجمیع رفرنس ها در فرایند ها و اطلاعات میباشد و همچنین نقش تبادل اطلاعات در پروژه را مشخص میکند،این سند کاملا مشخص میکند که چه اطلاعاتی در چه زمانی از پروژه باید ارائه شود.
هدف idm این است که اطلاعات ضروری در زمان خودش تحویل داده بشود تا فعالیت ها به درستی پیش برود و همچنین از دریافت اطلاعات نابجا خودداری شود که در نتیجه نیاز به فعالیت کمتری خواهد بود،IDM بر پایه نقشه فرایند خود یا Process Map پیش میرود،که بطور کامل توضیح میدهد چه کسی در پروژه نقش دارد و همچنین چگونگی تقسیم این فرایند ها بین اعضا را مشخص مینماید.
این سند نیز LOD مورد نیاز هر مرحله از پروژه را یا پیشنهاد میدهد ،باید خاط نشان کرد که این سند در سطح ۲ BIM کاربرد دارد.
۱۵: Process Map
این یک جز از IDM Information Delivery Manual می باشد، این سند فعالیت های افراد را در فرایند های پروژه تعیین مینماید. و نقش هر فرد را در فرایند تعیین میکند، نقشه فرایند یا Process Map همچنین LOD را در هر مرحله از پروژه تعیین مینماید.
۱۶-LOD-Level Of Development-سطح توسعه مدل
برای آشنایی کامل با این موضوع میتوانید پست زیر را مشاهده کنید.
۱۷-COBie – Construction Operation Building Information Exchange
یک استاندارد مستند سازی برای جمع آوری اطلاعات برای مدیریت یک آبجکت در فرم یک spreadsheet میباشد،پر بودن سلول های این جدول بستگی به مرحله پروژه دارد، اطلاعات موجود در این فرم شامل اطلاعات بهره برداری تجهیزات و همچنین اطلاعات فنی و نصب و استفاده نیز ممکن است در این فرم وجود داشته باشد، در کنار این اطلاعات اطلاعاتی همچون مختصات ، قیمت، و زمان گارانتی،زمان نصب،زمان بازرسی و … را در خود جای داده است.
مشخصه های COBie
- ارتباط در سطح کاربران- اطلاعات ثبت شده در استاندارد COBie دسترس پذیری بهتری دارند و همچنین قابل فهم تر میباشند حتی این اطلاعات برای تمامی تامین کنندگان و ذینفعان و سرمایه گذاران قابل فهم میباشد. اطلاعات ثبت شده در استاندارد COBie میتوانند به راحتی وارد سیستم های FM میشود.
- ارتباط در سطح مشاوران-تقریبا بسیاری از ابزاری های BIM گزینه ساخت و خروجی اتوماتیک COBie را در خود دارند.
- گستردگی-COBie کاملا ارتباط خوبی با IFC دارد
- چند رشته ای – این اطلاعات شامل تمامی رشته های کاری میباشد.
- امکان جاگذاری استاندارد های کلسیفیکیشن(گروه بندی) در این فرم -Omniclass ممکن است در کشور آمریکا مورد نیاز باشد، یا Uniclass در بریتانیا
مثالی برای شیت COBie
۱۸-مدلسازی اطلاعات ساخت سطح ۰-BIM Level 0
ساختار آماده سازی مستندات و ترسیمات پروژه در قالب کد ۲ بعدی میباشد، و مستندات و ترسیمات یا بر روی کاغذ توزیع میشود یا با ایمیل.
۱۹-مدلسازی اطلاعات ساخت سطح ۱-BIM Level 1
ساختار مستند سازی طراحی معمولا ترکیبی از مدل ۳ بعدی(بیشتر برای درک بصری ) و مستند سازی ۲ بعدی که در حالت ایده آل باید از کانال و پلتفرم CDE (Common Data Environment) توزیع شود.
۲۰-مدلسازی اطلاعات ساخت سطح ۲-BIM Level 2
مدل بلوغ BIM یا BIM maturity level که نشان میدهد در این سط تمامی افراد با یکدیگر همکاری میکنند و فقط یک مدل توسط عده ای ساخته نمیشود بلکه در هر رشته کاری مدل ساخته میشود که این مدل ها برای اعضا پروژه قابل دسترس میباشد و همچنین تبادل اطلاعات باید در استاندارد های Open BIM باشد و با فرمت هایی همچون IFC,COBie انجام شود، که باید قبل از شروع تمامی نرم افزار هارا از این نظر بررسی نمود تا در مراحل بعدی مشکلی در تبادل اطلاعات پیش نیاید.
در این سطح بلوغ، مدل ۳ بعدی باید مرکز اطلاعات و منبع اصلی کار باشد، و این مدل باید شامل اطلاعات هندسی و غیر هندسی باشد، سطح ۲ مدلسازی اطلاعات ساخت LOD و میزان اطلاعات و فرایند های مورد نیاز را در هر مرحله تعیین مینماید و این اطلاعات باید از طریق CDE (Common Data Environment) توزیع شوند.
۲۱-سطح سوم مدلسازی اطلاعات ساخت-BIM Level 3
این سطح بلوف کمی دور از دسترس میباشد و میتوان گفت نقطه عط BIM خواهد بود،این سطح بلوغ نشان دهنده ارتباط و همکاری کامل تمامی افراد در تمامی رشته ها میباشد و تمامی افراد باید بر روی یک مدل مشترک و مرکزی فعالیت کنند و همگی به آن دسترسی داشته باشند و آن را ویرایش نمایند.
منبع BIM CORNER
نظرات و سوال های خودتان را میتوانید در بخش نظرات برای ما ارسال نمایید
مارا در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
اگر این مطلب برای شما مفید بود آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید.