محتوای اطلاعاتی مدل FacilityManagement
مالکان نه تنها باید با مجوعه ای از ابزار BIM در دسترس اشنا باشند ،بلکه باید محدوده وسطح جزییات مدنظرشان برای گنجانده شدن در مدل ساختمانی به عنوان ملزومات مدیریت تسهیلات FM را درک بکنند در شکل زیر کارکرد مدل های توسع داده شده در هر مرحله از چرخه ی عمر ساختمان نشان داده شده است
تصویر زیر: BIM برای عملیات و نگهداری و نحوه مرتبط شدن ان با سایر مدل های بکارفته در چرخه عمر
مهم میباشد به این نکته رسیده باشیم که مدل های ایجاد شده برای طراحی ،ساخت و اعمال تغییرات معمولا مناسب FM نیستند ان هم به دلایل زیر :
- مدل معماری، فاقد جزییات و اطلاعات کافی راجع به سیستم های ساختمانی و داده های تجهیزات است .بسیاری از مولفه های سازه به دلیل پیچیدگی فرایند مدل سازی یا غیر ضروری تلقی شدن در تهیه ی نقشه ها و نمودار ها ی طراحی از مدل سازی حذف می شوند
- مدل ساخت ،معمولا شامل اطلاعات بیش از حدی راجع به جزییات ساخت است .ولی ارتباطی با FM ندارد، تعارف صحیحی برای مدیریت فضا وجود ندارد ،اطلاعات ارتباطات سیستمی و داده های تجهیزات مورد نیاز FMنیز برای ان خارج از دسترس هستند
- مدل مطابق ساخت BIM در صورت درخواست شدن توسط مالک به وسیله ی پیمانکار عمومی ،پیمانکار جزیی وتامین کنندگان ساخته میشود .به صورت سنتی ،این اطلاعات بعنوان مجموعه ای از نقشه های کاربردی نشانه گذاری شده و برای منعکس سازی درخواست های تغییر و تغییرات میدانی با نمادهای مختصری از تجهیزات و نقشه های کارگاهی تامین میشوند .این مدل به منزله ی منبع معتبر و مرجعی برای پیاده سازی عملیات ساخت سازه تلقی می شود
به منظور ارایه ی راهنمایی هایی راجع به نحوه ادغام بهینه ی BIM با نیازهای FM،کنسرسیوم BIM-FM درسال ۲۰۱۵ بعنوان گروهی دانشگاهی -صنعتی شروع به کار نمود ،با امید به اینکه از تجربه ی شرکت های برتر صنعتی فعال در این زمینه ی FMهمچون SystemsInc(شرکت)و جورجیا تک (اسم شرکت ،کیتی راپر )سود ببرد .ان ها دستور العمل های کاربردی اجرایی و نظارتی را فراهم می سازند . پیشنهاد های ان ها برای مدل BIMFMبه شرح زیر میباشد
- مدل BIMFMاز روی مدل BIM مطابق ساخت با اصلاحات زیر حاصل شده است
- اطلاعات اضافی حذف می شوند ،از جمله جزییات ساخت و صفحات نقشه های عملیاتی .می توان در صورت نیاز این اطلاعات را از مدل مطابق ساخت استخراج نمود ،اما در سایر مواقع صرفا به گستردگی غیر ضروری مدل BIMFM می انجامند
- در جاهای که مدل پیوند دهی شده برای نمایش منحصر به فرد هسته ،پوسته ،میزان پیشرفت حضور ساکنان به کار رفته اند ،می توان ان ها را در یک مدل واحد ادغام نمود
- در صورت امکان ،مدل های پیونددهی شده شامل مدل های معماری مکانیکی، الکتریکی ،حفاظت از حریق ،تجهیزات خاص در یکدیگر ادغام می شوند .برای ساختمان های بزرگ این عمل بدون فناوری جدید ممکن نیست ،بنابراین احتمالا نیاز خواهیم داشت تا چندین مدل پیوندی را حفظ کنیم
- شماره های اتاق های در دست بهره برداری از روی شماره اتاق های ساخته شده تعیین میشوند، به گونه ای که شماره ها با امضا ی ساختمان سازگار باشند
- برای فضای اداری ،ایستگاه های کاری و واحدهای اداری به صورت مجزا از اتاق ها تعریف شده و مطابق سیستم شماره گذاری بهره برداری /حضور افراد شماره گذاری میشوند . این عمل گامی کلیدی برای منطبق سازی حاضران در فضای اداری با تعداد میزها ،خوابگاه ها، واحدهای اداری محسوب میشوند .این مولفه ها خود برای مدیریت ترتیب کاری ضروری هستند
- مولفه های تجهیزات ساختمانی با شناسه های منحصربه فرد دارایی ها شماره گذاری میشوند
- مدل BIMFM به سیستم مدیریت تسهیلات پیوند دهی شده است ،بنابراین سفارش های کاری در حال اجرا ،عملیات نگهداری اطلاعات بهره برداری ،هزینه های جایگزینی مواد وتجهیزات و سایر داده های مرتبط با عملیات ساختمانی مورد رد گیری قرار میگرند
رویکردهای جایگزین برای ایجاد مدل BIM-FM
مطالب زیادی راجع به تحویل اطلاعات بین مراحل طراحی ساخت و عملیات منتشر شده اند .برای انتقال اطلاعات از ساخت به مدیریت تسهیلات یا ادغام مستقیم این اطلاعات ۴ رویکرد کلی پیشنهاد شده اند
- ورود دستی داده ها از نقشه ها،اسناد تولید و غیره در فایل های ComputerizedMaintenanceManagmentSystem. این عمل خسته کننده و مستعد خطا است وبا ایجاد تاخیرهای گسترده در استفاده از سیستم های ComputerizedMaintenanceManagmentSystem.پس از نهایی شدن عملیات ساختمان( عبور از تمامی مراحل )همراه می شود. نمی توان ان را برای ساختمان های مدرن با اندازه های متوسط یا بزرگ جدی تقلی نمود
- اتقال داده ها از یک مدل BIMبه سیستم ComputerizedMaintenanceManagmentSystemبا استفاده از فرمت های استاندارد ی همچون ConstructionOperationBuilding information exchanage
- ادغام مستقیم BIMو سیستم مدیریت تسهیلات
- استفاده از سیستم واسط برای ادغام سیستم تایید BIMوComputerizedMaintenanceManagmentSystem
انتقال یکطرفه ComputerizedMaintenanceManagmentSystemبرای سالیان سال پس از توسعه و بلوغ استانداردهای ConstructionOperationBuilding information exchanageدر کانون توجه قرار داشته است . ConstructionOperationBuilding information exchanageتوسط شرکت مهندسان ارتش امریکا U.C.ArmyCor of Engineersتوسعه داده شده است ودر حال حاضر توسعه و نگهداری بیشتر ان توسط ایتلاف building SMARTانجام میگیرد .این استاندارد چهارچوبی را برای ویژگی های اطلاعاتی مورد نیاز برای مهم ترین سیستم های ساختمانی پیشنهاد داده است . اما کاربران باید مطلع باشند که داده ها پس از ورود مستلزم صحت سنجی هستند چرا که منبع داده ای با سیستم هدف ادغام نشده است . استاندارد ConstructionOperationBuilding information exchanageیک مرجع مناسب برای ویژگی های ردگیری انواع مختلف از تجهیزات ساختمانی نیز محسوب می شود . کاربران از قضاوت هایی برای تعیین زیر مجموعه ای از ویژگی دقیقا برقرار شده استفاده می کنند . یک رویکرد ناب نسبت به داده های BIMکه با ردگیری اطلاعات ضروری برای عملیات نگهداری فعلی همراه می شود از ردگیری تمامی ویژگی های موجود برای تمامی مولفه های تجهیزات موفق تر خواهد بود
ادغام مستقیم مدل BIM با سیستم مدیریت تسهیلات با مزایای مهمی همراه بوده است .از ان جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود
- تایید بهینه ی داده ها :با پیوند بین سیستم مدیریت تسهیلات و BIM،داده ها به محض ورود تایید شده و هیچ نیازی به فعالیت بهینه سازی داده ای در حین تحویل ندارد
- دسترسی بهتر به داده های BIM:سیستم های مدیریت تسهیلات با قابلیت تعریف پلان کف و نمایش مدل به تمامی افراد این امکان را داده تا از طریق مرورگر وب به مدل BIMدسترسی پیدا کنند .بدین ترتیب ضرورت تحقیق راجع به داده ها از روی نقشه ها و سایر اسناد توسط کارکنان BIMبشدت کاهش می یابد
- به روز رسانی دایمی بهتر مدل ساختمان :با حفظ مدل BIMدر دست بهینه سازی از طریق استفاده از ساختمان ،مالک به اطلاعات دقیقی راجع به ساختمان به عنوان مبنایی برای مدل سازی و توسعه های اتی دسترسی خواهد داشت
مزیت رویکرد مبتنی بر واسطه ها (میدلورها)این است که انعطاف پذیری بیشتر برای پشتیبانی از نماهای مختلف داده های ComputerizedMaintenanceManagmentSystemهمچون بصری سازی سیستم های Heating Ventilation&AirConditioning(سیستم تهویه مطبوع )،سیستم های تاثیر گذار بر فضاهای مختلف و غیره پدید می اید .یک مزیت بالقوه دیگر این است که Application Programming Interface(واسط های برنامه نویسی نرم افزار )یه وسیله ی نرم افزارهایComputerizedMaintenanceManagmentSystem(سیستم مدیریت و نگهداری رایانه ای )و BIMمختلف بجای پشتیبانی از یک لینک مستقیم در واسط ادغام می شوند .این نوع ادغام در تصویر زیر نشان داده شده است
علامت Xبزرگ در بین پیوند بین ابزارهای تایید BIMوComputerizedMaintenanceManagment Systemبیانگر دلایل مختلفی است که چرا برقراری و حفظ این پیوند دشوار است این موارد عبارتند از :
- داده های موجود در برنامه های تایید BIMهیچگاه مناسب ادغام مستقیم در ComputerizedMaintenanceManagmentSystemنیستند .در واقع به اماده سازی و پاک سازی گسترده نیاز داریم .به عنوان مثال ،استانداردهای نام گذاری به کار رفته برای تجهیزات برای مدل BIMپیاده سازی نشده اند ولازم است قبل از استفاده در ComputerizedMaintenanceManagmentSystem وارد شده یا اصلاح شوند
- داریی های غیر قابل نگهداری در ComputerizedMaintenanceManagmentSystem وارد نمی شوند .بنابراین از طریق واسط هایی با کاربری اسان برای کارکنان FMقابل استفاده نیستند
- ComputerizedMaintenanceManagmentSystem از مراحل و نسخه های مدل پشتیبانی نمی کند و معمولا نیازمند گردشکارهای مدیریت تغییرات پیچیده ایست
هنگامی که سیستم های BIMوFMدریگدیگر ادغام میشوند ،ممکن است داده های مرتبط با سازه در یکی از دو سیستم قرار بگیرد اما در هر دوی ان ها قرار نخواهد گرفت ضروری است که منبع هر مجموعه از داده ها را تعیین بکنیم .دستورالعمل های کنسرسیوم BIM-FMدر جدول زیر اماده است
دسته بندی داده های مدل و استاندارد ها
فارغ از اینکه داده های BIMچگونه به داده های سیستم FMپیوند دهی میشوند ،به استاندارد هایی برای نام گذاری داده ها در سیستم ادغام شده نیاز داریم .استانداردهای نام گذاری بنام یک کلاسه (کلاس واحد )OmniClassوجود دارند که برای این رویکرد مناسب اند در جدول زیر مواردی میتوانید مشاهده کنید بسیاری از مالکان استانداردهای نام گذاری را برای سیستم های FMبجا مانده از خود تعریف کرده اند (ادغا شده در BIMنیستند) اما استفاده از استانداردهای یک کلاسه منافع زیادی دارند و همکاری با مشاوران ،فروشندگان و تامین کنندگان خارجی که استاندارد های نام گذاری صنعتی را پذیرفته اند ،ساده تر خواهند نمود .قویا توصیه شده که هر سازمان به پیاده سازی و اعمال پیاده سازی استانداردها به خوبی تعریف شده مبادرت بورزد که ممکن است شامل معاهدات نام گذاری ،فرمت ها ،دسته بندی ها باشند .دستورالعمل های کنسرسیوم BIM-FMحاوی اطلاعات خاصی راجع به استاندارد های یک کلاسه به شرح زیر هستند
- سیستم دسته بندی ساخت یک کلاسه OmniClass توسط صنعت ساخت بعنوان منبعی معتبر برای دسته بندی اطلاعات مرتبط با ساخت سازه مورد تایید قرار گرفته .جداول زیر برای استفاده مالکان مفید بوده و استفاده از هر دو ضروری است ،چراکه ان ها اهداف متفاوتی را براورده می سازند
- مولفه های جدول بالا یک کلاسه بعنوان یک چهارچوب کلی از اطلاعات BIMتوصیه میشوند .مولفه ها به منزله سیستم ها ودستورالعمل ها تلقی میشوند ولذا برای انتقال اطلاعات از طراحی مفهومی به عملیات ساخت و بهره برداری کاربرد خواهند داشت و جدول ۲۱ بر اساس فرمت واحد دهه ی ۱۹۸۰ برای تخمین هزینه ی ساخت توسعه داده و جدول ۲۳راجع به محصولات نیز بعنوان یک دسته بندی برای مولفه های تجهیزات نهایی ساختمان و محصولات تولید شده کاربرد دارد .تولید کنندگان به تدریج به تولید محتوی BIMدانلود پذیر اقدام نموده اند این محتوی معمولا در جدول ۲۳منعکس میشود این جداول در استاندارد تبادل اطلاعات عملیات ساخت سازه ConstructionOperationBuilding informationexchanage نیز به کار رفته اند