علیرغم ظهور ويدئو، تلویزیونهای کابلی و ماهوارهای، سینماها همچنان طرفداران زیادی دارند. معمولاً سینماهای تجاری توسط شرکتهای بزرگ فیلم اداره میشوند ولی تعدادی از سینماهای مستقل و سینما کلوپ مستقل برای اعضا وجود دارد.—-ضوابط و اصول طراحی سینما
این روند سینما در سالهای اخیر به عموم مردم حق انتخاب را داده است به طوری که سینماهای بزرگ دارای چند سالن میباشند. بعضی از سینماها بیش از ۱۲ سالت دارند که معمولاً در بیرون از شهرها قرار دارند. اینگونه سینماها جای پارکینگ دارند. با این حال، چنین مکانهایی محدود هستند و عوامل آنها در صددند که تعداد سینماهای بزرگ را در داخل شهرها افزایش دهند.—–ضوابط و اصول طراحی سینما
طرح سینمای مدرن در صدد ایجاد یک تعادل موقق بين شرایط فعلی، سالنهای مجزا، دید بدون مانع و کیفیت تصویر برای مشتری است. رقابت سخت موجب بهبود راحتی افراد علاقمند به سینما به ويژه در قسمتهای ورودی و امکانات سرگرمی شده است.
طرح تفصیلی سینما
نشستن
در مکانهای شهری، فضای باز در اطراف سینما جهت وسایل فرار اضطراری، ایجاد یک ورودی و صف ضروری است. سینماهای جدید با چند سال بایستی دسترسی آسان و پارکینگ مناسب را فراهم سازند.
سالنهای چندگانه
سالنهای چندگانه در سینماهای تجارتی حیاتی هستند (۲ و ۴). تئوریهای زیادی برای تقسیم و اختصاصی تعداد صندلیهای بین سالنهای گوناگون در ساختمان سینما به کار میرود. در سینماها با دو ساتن، نسبت ۱:۲ یا ۲:۳ و در سینماها با سه سالن نسبت ۱:۲:۳ مورد استفاده قرار میگیرد و کمتر از نسبت ۳:۱ در سینماهای بزرگتر استفاده میشود. بایستی پتانسیل تجاری فیلم در یک سالن در نظر گرفته شود به طوری که نیازهای مردم تأمین شود: اگر نصف یک سالن پرپا شد، آن را به یک سالن کوچکتر انتقال دهید و برعکس.—-ضوابط و اصول طراحی سینما
عرض یک سالن نبایستی از دو برابر عرض پرده و طول آن نبایستی از سه برابر قیمت پرده تجاوز کند. برای کسب بهترین کیفیت، سطوح مخالف كف، سقف و دیوارها نباید با یکدیگر موازی باشند. جایی که فن ایده ال امکانپذیر نباشد، دیوارهای زاویهدار مجزا، سقفهای گود با ویژگیهای جذب صدا مناسب است.
نشستن: علاوه بر راحت بودن و آسان بودن دسترسی، نشستن باید به گونهای طراحی شود که تمام افراد یک دید بدون ماتع نسبت به پرده داشته باشند. نشستن برای افراد معلول (۱) در نظر گرفته شود، هر چند همیشه چنین چیزی امکان پذیر نیست. الزامات خروج اضطراری آنها را در نظر بگیرید.
صندلیهای نشستن سالن باید ۸۵/۰ تا ۰۵/۱ مترمربع برای هر نفر باشند. فاصله بین پشت صندلیها، حداقل ۹۰۰ میلی متر تا ۲/۱ متر جهت راحتی باشند. عرض آنها بین ۵۰ تا ۷۵۰ میلی متر باشد و حداکثر ۲۲ صندلی در هر ردیف وجود داشته باشد.
خطوط مناسب دید مستلزم یک طرح گود به میزان ۵ تا ۱۰ درصد است. سالنهای بزرگتر غالباً نسبت به جهت عقب، پلهای هستند (۲).
فاصله پرده تا ردیف جلو به وسیله حداکثر زاویه ممكن بين خط دید ردیف اول تا بالای پرده و عمود بر آن نقطه به دست میآید. زاویه پیشنهادی ۳۰ تا ۳۵ درجه است، هرچند زاویه ۴۵ درجه نیز به کار میرود، زاویه ۳۵ درجه افق را محدود میکند و یک فاصله به میزان ۴۳ را برابر ارتفاع، نسبت به ردیف جلو، به وجود میآورد (۳).
راهروها : راهروها دارای معرض حداقل به میزان ۰۵/۱ متر هستند. در سالنهای کوچک (با ۱۰۰ تا ۲۵۰ صندلی)، یک راهرو مرکزی کافی است؛ برای سالنهای متوسط، یک راهرو در هر طرف قابل قبول است که موانع دید کمتری به وجود میآورد؛ و در سالنهای بزرگ (با ۴۰۰ تا ۶۰۰ صندلی)، راهروهای مضاعف با عرض ۲۵/۰ تا ۳۵/۰ متر در هر طرف ضروری است.
نواحی عمومی: نواحی عمومی در ایجاد راحتی برای مشتریان و دکور بسیار مهم هستند که از این جهت بایستی جذاب و دارای استانداردهای بسیار بالا باشند. این فضا شامل غرفه، کتابفروشی دستگاههای بلیط فروشی، کیوسکهای تفریحی و خوراکی تبلیغات فیلم و اطلاعات درباره فیلمهای جاری و آتی است.
الزامات دیگر: الزامات دیگر در نقشه آرایش یک سینما شامل این موارد است: اتاق تجهیزات و تأسیسات، اتاق پرسنل و تسهیلات آنها، قسمت نظافت، دفتر مديريت: اتاق فيلم، دستگاه بستنی، اتاق پروژکتور، اتاق نقد کردن پول، سینماهای بزرگتر دارای امکانات سرگرمی میباشند که میتوان از بار و رستوران نام برد و بعضاً دارای فعالیتهای تجارتی از قبیل غرفههای خرید، بازیهای کامپیوتری بولینگ هستند.
امکانات خدمات رسانی سینما
اتاق پروژکتور: به طور سنتی اینگونه اتاقها دارای قسمتهای مجزا از قبیل اتاق پروژکتور، اتاق جمع کردن فیلم، تاریکخانه، اتاق باطری، اتاق نورافکن، انبار، کارگاه میباشند که هریک مساحتی بین ۶ تا ۱۰ متر مربع دارند. امروزه اتاق پروژکتور از سیستمهای اتوماتیک بهره میبرند. برای تأمین نیازهای آینده، حداقل مساحت مترمربع ۴*۵/۵ برای هر پرده و حداقل فاصله سقف ۶/۲ متر ضروری است.
در سینماهای بزرگ میتوان یک اتاق پروژکتور را تعبیه کرد. از تکنیکهای پیشرفته برای تغییر ارتفاع و عرض تصاویر استفاده میشود: سایز چراغ به وسیله ناحيه تصویر و حداكثر تأثير به وسیله نسبتهای گوناگون نواحی مساوی تعیین میشود. اتاقهای پروژکتور نیازمند یک سیستم مجزای مکانیکی با تهویه طبیعی تسهیلات آبخوری آب خنک برای ایجاد حداقل دما هستند.
پردهها: هدف استفاده از یک پرده بزرگ تا حد امکان است به طوری که حداکثر عرق را داشته باشد، نسبت ۱:۷۵/۱که میتواند حداکثر روشنایی را برای پرده به وجود آورد.
در سالنهای بزرگ، پردههای منحنی جهت غلبه بر مسائل پراکندگی نور منعکس شده از پردههای تخت طراحی شدند. سینماهای مدرن، با جنس پردههای مناسبتر، میتوانند از این انحناء برای کاهش پراکندگی خطوط کناری نور استفاده کنند. با این حال، افزایش بیش از حد وتر میتواند موجب مسلتلی در کل ناحیه تصویر شود. معمولا ساختمان پرده، PVC بر روی یک قاب فلزی است. باید یادآوری شود که سطح پرده به مرور زمان خراب میشود (با BS ۵۵۵۰ در خصوص ویژگیهای پرده و پروژکتور مشورت کنید).
حداقل عمق ۳۵/۱ متر در پشت پرده برای نصب بلندگوها لازم است که تعداد و وضعیت آنها بستگی به سیستم صدا و بزرگی سالن دارد. باید فضای کافی برای بند پردهها و سیستم مکانیکی در طرفین پرده تعبيه شود.
سینماهای جایگزین
سینماهای اتومبیل رو
این نوع سینماها در آمریکا رایج است که بر اساس بلندگوهای مجزا برای هر ماشین طراحی میشوند. بعضی از آنها چند پرده دارند، نقشه آرایش یک دید تصویر کمتر از ۴۵ درجه از خط عمود بر مركز برده را فراهم میسازد و رامپها با سطوح شیبدار بایستی به گونهای طراحی شوند که تماشاچیان بتوانند از داخل ماشینهای خود ببینند. جایی که پردههای بزرگ وجود داشته باشد، فاصله از ردیف جلو تا پرده بیشتر از ۵۰ متر است. سایز پرده ۱۳*۴/۳۰ متر مربع باید بین شرق و جنوب باشد. ارتفاع پرده بالا یا سطح زمین بستگی به موقعیت و زوایای زامپ ماشینها دارد.
باجههای بلیط ضروری است و فضای کافی برای صف از اهمیت خاصی برخوردار است. طراحی باید به گونهای باشد که ورودی و خروجیهای مجزا را فراهم سازد.
سینما دایرهای
این سیستم در Disneyland به کار میرود که از ۱۱ پروژکتور برای تماشاچیان استفاده میکند. از صندلی استفاده نمیشود ولی بایستی از دست انداز برای جلوگیری از افتادن تماشاچیان استفاده شود.
سیستمهای تبادلی
این سیستم در پارکها و تئاتر در حال گسترش است. آنها از یک تکنیک سمعی بصری با چند پروژکتور برای تصویر و سیستمهای صدای مغناطیس استفاده میکنند سیستمهای مدار بسته تلویزیونی با خطوط الکترونیکی یک تصویر ۸۳/۱ * ۴۳/۲ متر مربع را فراهم میکنند. در پردههای Eidophor این اندازه به ۱۲*۹ متر مربع میرسد. اخیراً پیشرفتهایی در سیستم نشستن این نوع سینماها صورت گرفته است.—ضوابط و اصول طراحی سینما
منبع : هندبوک معماری